Λαογραφία: Γνέσιμο, Κλώσιμο, Πλέξιμο

1962: Μία Λακωνίτσα γνέθει.

Οι παλιές Λιαπαδίτσες, εκτός από σύζυγοι, μητέρες και αργατίκισες στα χτήματά τους, είχαν και τα οικοκυρικά, να πλέξουνε ρούχα για το χειμώνα. Το μαλλί σε κάθε νοικοκυριό, ήταν από τα αρνόπουλα που είχε η κάθε οικογένεια, άλλη πιλιότερα και άλλη λιγότερα. Όπως είναι γνωστό, γινόταν από παλιά πλήρης εκμετάλλευση της κτηνοτροφίας και η κάθε οικογένεια απολάμβανε τα “δικά της” προϊόντα, αρνάκι γάλακτος, γάλα, τυρί, μαλλί για πλέξιμο και κοπριά για τσου κήπους. Το κάθε νοικοκυριό ήταν σε μικρογραφία μία πλήρως καθετοποιημένη οικοτεχνία. Στα προσόντα της κάθε ανύπαντρης κοπέλας, μετρούσε και η ικανότητά της στα οικοκυρικά. Αυτό ήταν αποδεκτό από τις τότε μικρές κοινωνίες, αλλά είχε και την υποστήριξη της Πολιτείας, καθώς στα γυμνάσια θηλέων είχαν εντάξει και το μάθημα των οικοκυρικών.Οι γυναίκες με το μαλλί που είχανε, επλέκανε σκατσούνια, μάγιες τσούκνινες, τρικό, σιάλια μονά ή διπλά και κάποιες νεότερες επλέκανε σκούφους και γάντια. Με αγοραστές κλωστές, νέες κοπέλες επλέκανε βελονάκι, κέντημα και σεμέν. 

Για το πλέξιμο των μάλλινων της οικογένειας, εχρειαζότανε το μαλλί και κάποια εργαλεία. Το μαλλί ήθελε επεξεργασία, όπως πλύσιμο, ξάσιμο (ξάνοιγμα), τύλιγμα σε τουλούπες, γνέσιμο, κλώσιμο και πλέξιμο. Τα εργαλεία που εχρειαζόντανε ήτανε η ρόκα, το αδράχτι, το σφοντύλι, ο κλώστης, η σκατσουνόροκα και οι βελόνες.

• Το μαλλί: Για να φθάσει το μαλλί από τη ράχη του αρνιού, να γένει σκατσούνι ή μάγια τσούκνινη, περνούσε από πολλά στάδια. Εχρειαζόντανε δηλαδή:

- Πλύσιμο: Πριν κουρέψουνε τα αρνιά για να πάρουνε το μαλλί, τα πηγαίνανε

Πλύσιμο των αρνιών στη Ροβινιά, Χάλευε πότε...

στη θάλασσα (στο Γλυκό, στη Γιόφυρα ή στη Ροβινιά) και επλένανε το μαλλί τους για να είναι καθαρό. Κανονίζανε πολλές γυναίκες μαζί να πάνε τα αρνιά τους για πλύσιμο, έτσι η μέρα εξελισσότανε σαν ημερήσια εκδρομή, με γέλια, τραγούδια και χαρές. Μπάζανε τα αρνιά στο νερά (στα ρηχά) και ένα ένα τα πλένανε.
- Ξάσιμο (ξάνοιγμα): Όπως είναι το μαλλί πλυμένο και στεγνό το ξένανε. Το βαστούσανε με τα δύο χέρια και από το κέντρο το ξανοίγανε προς όλες τις κατευθύνσεις, για να γένει απαλό και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα, χωρίς κόμπους.

- Tουλούπες: Μετά από το ξάσιμο του μαλλιού, το τυλίγανε ελαφριά σε τουλούπες, όπως το μαλλί τση γριάς. Η συσκευασία σε τουλούπες, εξυπηρετούσε τη γυναίκα να τις βάζει εύκολα και σίγουρα στη ρόκα.

- Γνέσιμο: Το γνέσιμο του μαλλιού με τη ρόκα, είναι η μεταμόρφωση του μαλλιού σε γνέμα. Κάνανε ένα ξεκίνημα με το χέρι και στηρίζανε το γνέμα στο αδράχτι. Στη συνέχεια κατιβάζανε λίγο λίγο το μαλλί, στρίβοντας το αδράχτι και τυλίγοντας το γνέμα.

- Κλώσιμο: Το κλώσιμο εγινόντανε με τον κλώστη. Ο κλώστης κλώθει δύο γνέματα μαζί και κάνει ένα δίκλωνο γνέμα, έτοιμο για πλέξιμο. Η γυναίκα αφού περάσει τα δύο γνέματα, εγύριζε πολλές φορές στο μηρί της τον κλώστη για να πάρει στροφές και μετά τον άφηνε κάτω και άρχιζε να γυρίζει, κλώθοντας τα δύο γνέματα.

- Πλέξιμο: Το πλέξιμο εγινόντανε με δύο μεγάλες βελόνες ή τέσσερις μιτσές. Τα σκατσούνια τα πλέκανε με τέσσερις μιτσές βελόνες και μία στη σκατσουνόροκα πέντε.

• Τα εργαλεία: Εχρειαζόντανε λίγα εργαλεία, που ήτανε τις περισσότερες φορές αυτοσχέδια.

- Η ρόκα: Ήτανε φτιαγμένη από ένα ίσιο ξύλο περίπου 60 εκατοστών, του οποίου τα δύο απέναντι κλαριά,10 πόντους κάτω από την κορφή, τα ενώνανε κάνοντας ένα στεφάνι. Στη ρόκα εστερεώνανε την τουλούπα με το μαλλί, για να αρχίσει το γνέσιμο.

-Το αδράχτι: Ήτανε ένα ίσιο ξύλο, περίπου 20 εκατοστών, λούστρο για να μην ντένει το μαλλί. Στο αδράχτι τυλίγεται το γνέμα.

-Το σφοντύλι: Επειδής το γνέμα είναι αλαφρύ, για να έχει πέζο το αδράχτι, του βάνανε στο κάτω μέρος για βάρος το σφοντύλι, που είναι μία ξύλινη ροδέλα με διάμετρο 4-5 εκατοστά με τρύπα στη μέση, για να χωράει το κάτω μέρος του αδραχτιού, που όσο τυλίγεται το γνέμα τόσο βαραίνει. Αν πυτίχει και χαθεί το σφοντύλι, εβάνανε για βάρος ένα πατατί.

- Ο κλώστης: Ήτανε μεταλλικός και στην κορφή είχε ένα στρογγυλό στεφάνι με υποδοχές για να περνάνε τα δύο γνέματα και τέλειωνε σε ένα ίσιο σίδερο για να τυλίγεται το έτοιμο γνέμα. Η γυναίκα που έκλωθε, ανίβαινε σε ένα μπότζο για νάναι ψηλά και νάχει τράτο ο κλώστης να κατιβαίνει.

Ξυλόγλυπτη

- Η Σκατσουνόροκα: Ήτανε μία ξύλινη κατασκευή 30 εκατοστά περίπου, που στο μπροστινό μέρος είχε μία τρύπα για να μπαίνει η μία βελόνα του πλεξίματος. Χρειαζόντανε όταν επλέκανε σκατσούνι, που ήθελε τέσσερις βελόνες στο σκατσούνι και μία στη σκατσουνόροκα. Η σκατσουνόροκα στηριζόντανε στη μέση τση γυναικός, στο γαϊτάνι ή στη φασκιά. Υπήρχανε σκατσουνόροκες αγοραστές, φτιαγμένες στο χέρι με ξυλογλυπτική και υπήρχανε και στράτσες αυτοσχέδιες.

• Όλα τα υλικά και τα εργαλεία, τα αγοράζανε από τον πρεματσούλη, πολλές όμως τα φέρνανε από τη χώρα.

• Όλα τα στάδια του πλεξίματος γίνονταν στη γειτονιά, όπου οι γυναίκες καθωμένες, εγνέθανε, εκλώθανε και επλέκανε, συζητώντας για όλα τα θέματα, ενώ τα χέρια τους εδουλεύουνε σαν μηχανή, χωρίς να κάνουνε λάθος.

ΠΗΓΗ: Η φωτογραφία δείχνει μία Λακωνίτσα που γνέθει και προέρχεται από το video Corfu 1962, στο link: www.youtube.com/watch?v=DsJGS-Ave3I

Corfu Quiz, για την Κέρκυρα που αγαπάμε

Έλληνες Πρωθυπουργοί με ...ονομασία προέλευσης

Το Μέγαρο Μαξίμου είναι το νεοκλασικό κτίριο της οδού Ηρώδου του Αττικού 19, που στεγάζεται το γραφείο του εκάστοτε πρωθυπουργού της Ελλάδας. Κατασκευάσθηκε το 1912 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Αναστασίου Χέλμη, με τις επιταγές της υψηλής προχωρημένης αρχιτεκτονικής, σε μία εποχή όπου το κόστος δεν αποτελούσε εμπόδιο και κατέληξε στην ιδιοκτησία του Πρωθυπουργού Δημητρίου Μάξιμου από την Πάτρα. Το Ελληνικό Δημόσιο εκδήλωσε ενδιαφέρον να αγοράσει το Μέγαρο και συνέστησε για το σκοπό αυτό κυβερνητική επιτροπή εμπειρογνωμόνων, η οποία εκτίμησε την αξία του Μεγάρου στα 11 δις δρχ. 

Το Μέγαρο Μαξίμου

Όταν όμως ο Δημήτριος Μάξιμος έλαβε γνώση ότι το Ελληνικό Δημόσιο ενδιαφέρεται να αγοράσει το Μέγαρο, θεώρησε υψίστη τιμή του να αγοραστεί το Μέγαρο από το κράτος και γιαυτό δώρησε στο Ελληνικό Δημόσιο το 50% της κυβερνητικής εκτίμησης ( 5,5 δις δρχ αντί 11 δις δρχ), δωρίζοντας επίσης τα έπιπλα και τους περίφημους ζωγραφικούς πίνακες του Μεγάρου, υψηλής εκτιμητέας αξίας. Τότε βλέπετε υπήρχαν Ευπατρίδες. Η κυβέρνηση, για να τιμήσει την προσφορά του Δημητρίου Μάξιμου, δήλωσε μέσω του προέδρου της, ότι το κτίριο θα διατηρήσει το αρχικό του όνομα, δηλαδή “Μέγαρο Μαξίμου”. Το Μέγαρο χρησιμοποιήθηκε κάποιες φορές (όχι όμως σε σταθερή βάση) ως ξενώνας για πρωθυπουργούς και προέδρους άλλων χωρών που επισκέπτονταν την Αθήνα, όπως ο Γιουγκοσλάβος πρόεδρος Τίτο (1955) και η Βρετανίδα πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ το 1980. Το 1982 περιήλθε στο ελληνικό κράτος και ο πρώτος ένοικος πρωθυπουργός ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου.

 

Έλληνες Πρωθυπουργοί με ονομασία γεωγραφικής προέλευσης

Η λίστα των πρωθυπουργών¹ της Ελλάδας κυκλοφορεί σε αφθονία στο διαδίκτυο. Εκτός από την επίσημη πιστοποιημένη πηγή που είναι η Βουλή των Ελλήνων, έχουν γίνει σχετικές αναρτήσεις από μορφωτικά ιδρύματα, δημόσιους φορείς, εφημερίδες, περιοδικά, εκδότες, bloggers, πολιτικά κόμματα και πολλούς άλλους. Οι αναρτήσεις αυτές παρουσιάζουν τους Πρωθυπουργούς (αιρετούς και υπηρεσιακούς) σε ανιούσα χρονολογική σειρά, αρχίζοντας από τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο στις 13 Ιανουαρίου 1822 μέχρι τον Κυριάκο Μητσοτάκη το 2019.

Δεν θα είχε νόημα να γίνει μία νέα επανάληψη του κατάλογου των Ελλήνων Πρωθυπουργών. Όμως, θεωρούμε ότι υπήρξε λογικό έρεισμα για να γίνει κάτι τέτοιο, με την παρουσίαση στατιστικών στοιχείων σχετικής έρευνας.

Γνωρίζαμε την πληροφορία ότι η Κέρκυρα έβγαλε πέντε Πρωθυπουργούς, ενώ άλλη παρόμοια πληροφορία έλεγε ότι και το Μεσολόγγι έβγαλε πέντε Πρωθυπουργούς. Η ιδέα μόλις ξεκίνησε...

... Ερευνώντας, δεν βρέθηκε καμία πηγή που να κατατάσσει τους Έλληνες  Πρωθυπουργούς κατά γεωγραφικό διαμέρισμα, ούτε υπάρχουν συγκρίσιμα στοιχεία σχετικά με το φύλλο και άλλες πληροφορίες που δημιουργούν το προφίλ του κάθε Πρωθυπουργού.

• Στην Ελλάδα, από τον Μαυροκορδάτο μέχρι τον Κυριάκο Μητσοτάκη, είναι καταχωρημένα 103 ονοματεπώνυμα που διατέλεσαν Πρωθυπουργοί. Πολλοί απ’ αυτούς  είχαν περισσότερες από μία πρωθυπουργικές θητείες, όμως τους υπολογίζουμε μόνο μία φορά τον καθένα.

• Από αυτούς, οκτώ (8) έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό, εκ των οποίων οι πέντε (5) είναι Έλληνες και οι τρεις (3) είναι ξένοι. Οι πέντε Έλληνες προέρχονται από τη Αλεξάνδρεια (Κωνσταντίνος Τσαλδάρης), την Κωνσταντινούπολη (Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, Στέφανος Σκουλούδης), τα Σκόπια (Αλέξανδρος Σβώλος) και από την Σμύρνη (Αριστείδης Μωραϊτίνης). Οι τρεις ξένοι είναι Βαυαροί² (Ιγνάτιος φον Ρούντχαρ, Ιωσήφ Λουδοβίκος και Όθωνας). 

• Οι υπόλοιποι ενενήντα πέντε (95) είναι  Έλληνες γεννημένοι στην Ελλάδα. Που όμως; Τους αναφέρουμε ανά Νομό σε κατιούσα ταξινόμηση ως προς τον αριθμό των Πρωθυπουργών:

Αττική³ 21 / Αχαΐα⁴ 17 / Αιτωλοακαρνανία 8 / Λακωνία 7 / Κέρκυρα 5 / Αρκαδία 5 / Χανιά 3 / Ηλεία 3 / Φθιώτιδα 3 / Ιωάννινα 3 / Εύβοια 2 / Ευρυτανία 2 / Κυκλάδες 2 / Σέρρες 2 / Μεσσηνία 2 / Κόρινθος 1 / Κεφαλληνία 1 / Καρδίτσα 1 / Χίος 1 / Ρέθυμνο 1 / Φωκίδα 1 / Σάμος 1 / Ζάκυνθος 1 / Ιθάκη 1 / Αργολίδα 1. 

 

Όπως γίνεται φανερό, μόνο οι μισοί Νομοί (25) έβγαλαν Πρωθυπουργούς, ενώ οι άλλοι (27) Νομοί –που δεν αναφέρονται πιο πάνω- δεν έβγαλαν Πρωθυπουργό⁵.

• Μία μόνο γυναίκα υπήρξε Πρωθυπουργός στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας. Είναι η κα. Βασιλική Θάνου, η οποία διετέλεσε υπηρεσιακή πρωθυπουργός στις εκλογές της 21ης Σεπτεμβρίου 2015.
• Δύο Πρωθυπουργοί έχουν από οχτώ (8) πρωθυπουργικές θητείες. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος από τα Χανιά και ο Δημήτριος Βούλγαρης από την Ύδρα.

• Την ελάχιστη θητεία ως Πρωθυπουργός, είχε ο Αναστάσιος Χαραλάμπης, από τα Καλάβρυτα Αχαΐας, ο οποίος υπήρξε πρωθυπουργός για μία (1) ΜΟΝΟ ημέρα!

Έλληνες Πρωθυπουργοί ανά Νομό και Επαρχία⁶.

• ΑΤΤΙΚΗ: 

Αθήνα: Αλέξανδρος Διομήδης, Αλέξανδρος Παπάγος, Αλέξης Τσίπρας, Γεώργιος Τσολάκογλου, Δημήτριος Ράλλης, Ιωάννης Ράλλης, Κυριάκος Μητσοτάκης, Κωνσταντίνος Δεμερτζής, Κώστας Καραμανλής, Κωνσταντίνος Κόλλιας και Στέφανος Δραγούμης. 

Πειραιάς: Θεόδωρος Πάγκαλος, Κωνσταντίνος Σημίτης και Παναγιώτης Πιπινέλης. 

Πόρος: Αλέξανδρος Κορυζής.

Σπέτσες: Διομήδης Κυριακός.

Τροιζηνία: Αντώνιος Κριεζής.

Ύδρα: Αθανάσιος Μιαούλης, Γεώργιος Κουντουριώτης, Δημήτριος Βούλγαρης και Πέτρος Βούλγαρης.

• ΑΧΑΙΑ: 

Γεράκι: Παναγιώτης Πουλίτσας.

Καλάβρυτα: Αλέξανδρος Ζαΐμης, Αναστάσιος Χαραλάμπης, Ανδρέας Ζαΐμης και Θρασύβουλος Ζαΐμης.

Καλέντζι: Ανδρέας Παπανδρέου, Γεώργιος Α. Παπανδρέου, Γεώργιος Παπανδρέου.

Κάτω Αχαΐα: Γεώργιος Παπαδόπουλος.

Πάτρα: Ανδρέας Μιχαλακόπουλος, Δημήτριος Γούναρης, Δημήτριος Μάξιμος, Μπενιζέλος Ρούφος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Παναγιώτης Πικραμένος, Στυλιανός Γονατάς και Σωτήριος Σωτηρόπουλος.

• ΑΙΤΩΛΙΑ & ΑΚΑΡΝΑΝΙΑ: 

Αγρίνιο: Νικόλαος Στράτος.

Μεσολόγγι: Δημήτριος Βάλβης, Επαμεινώνδας Δεληγεώργης, Ζηνόβιος Βάλβης, Σπυρίδων Τρικούπης και Χαρίλαος Τρικούπης.

Ναύπακτος: Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός και Γεώργιος Αθανασιάδης Νόβας.

•ΛΑΚΩΝΙΑ: 

Γύθειο: Αλέξανδρος Οθωναίος και Τζαννής Τζαννετάκης.

Μάνη: Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, Γεώργιος Μαυρομιχάλης, Κυριακούλης Μαυρομιχάλης και Στυλιανός Μαυρομιχάλης. 

•ΚΕΡΚΥΡΑ: 

Γεώργιος Θεοτόκης, Γεώργιος Ράλλης, Ιωάννης Θεοτόκης, Ιωάννης Καποδίστριας και Σπυρίδων Λάμπρος.

• ΑΡΚΑΔΙΑ: 

Λαγκάδια: Θεόδωρος Δηλιγιάννης και Νικόλαος Δηλιγιάννης.

Λεβίδι: Αλέξανδρος Παπαναστασίου.

Τρίπολη: Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος και Νικόλαος Τριανταφυλλάκος.

• ΗΛΕΙΑ: 

Ανδρίτσαινα: Δημήτριος Κιουσόπουλος.

Ολύμπια: Ιωάννης Παρασκευόπουλος.

Πύργος: Στέφανος Στεφανόπουλος.

• ΙΩΑΝΝΙΝΑ: 

Ιωάννης Κωλέττης, Κίτσος Τζαβέλας και Κωνσταντίνος Δόβας.

• ΧΑΝΙΑ:

Ελευθέριος Βενιζέλος, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και Σοφοκλής Βενιζέλος.

• ΦΘΙΩΤΙΔΑ:

Αμφίκλεια: Αθανάσιος Ευταξίας.

Κάτω Τιθορέα: Ιωάννης Γρίβας.

Λαμία: Ηλίας Τσιριμώκος.

• ΕΥΒΟΙΑ:

Χαλκίδα: Βασιλική Θάνου και Νικόλαος Καλογερόπουλος.

• ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ:

Γεώργιος Καφαντάρης και Γεώργιος Κονδύλης.

• ΚΥΚΛΑΔΕΣ:

Θήρα: Σπύρος Μαρκεζίνης.

Νάξος: Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης. 

• ΜΕΣΣΗΝΙΑ:

Αντώνης Σαμαράς και Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος.

• ΣΕΡΡΕΣ:

 Ευριπίδης Μπακιρτζής και Κωνσταντίνος Καραμανλής.

• ΑΡΓΟΛΙΔΑ:

Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος.

• ΙΘΑΚΗ:

Ιωάννης Μεταξάς.

• ΚΑΡΔΙΤΣΑ:

Νικόλαος Πλαστήρας.

• ΖΑΚΥΝΘΟΣ:

Ιωάννης (Γενναίος) Κολοκοτρώνης.

• ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ:

Ανδρέας Μεταξάς.

• ΚΟΡΙΝΘΟΣ:

Παναγής Τσαλδάρης

• ΡΕΘΥΜΝΟ:

Εμμανουήλ Τσουδερός.

• ΣΑΜΟΣ:

Θεμιστοκλής Σοφούλης.

• ΦΩΚΙΔΑ:

Λουκάς Παπαδήμος.

• ΧΙΟΣ:

Ψαρά: Κωνσταντίνος Κανάρης.

----------------------------------

(1)  Ως Πρωθυπουργοί καταχωρούνται και άλλες ονομασίες ή αξιώματα για την ίδια ή παρόμοια θέση. 

(2)  Τους έφερε διαδοχικά ο βασιλιάς Όθωνας. 

(3)  Στην Αττική καταχωρήθηκαν οι Πρωθυπουργοί Κώστας Καραμανλής, Κυριάκος Μητσοτάκης και Αλέξης Τσίπρας, γιατί σύμφωνα με το βιογραφικό τους η πόλη που γεννήθηκαν και σπούδασαν  είναι η Αθήνα: (Κώστας Καραμανλής: Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 14 Σεπτεμβρίου 1956. Ο πατέρας του είναι ο Αλέκος Καραμανλής και μητέρα του είναι η Αλίκη Γεωργούλη), (Κυριάκος Μητσοτάκης: Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 4 Μαρτίου 1968. Ο πατέρας του είναι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και μητέρα του η Μαρίκα Μητσοτάκη), ενώ (Αλέξης Τσίπρας: Γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου 1974 στην Αθήνα. Ο πατέρας του γεννήθηκε στο χωριό Αθαμάνιο Άρτας και η μητέρα του στην Ελευθερούπολη Καβάλας). 

(4)  Το Καλέντζι Αχαΐας δήλωσε ως τόπο καταγωγής του ο Γιώργος Α. Παπανδρέου, που γεννήθηκε στις 16 Ιουνίου 1952, στη Μινεσότα των Ηνωμένων Πολιτειών. 

(5)  Η γεωγραφική έκταση της Ελλάδας, για ορισμένο διάστημα είχε περιορισμένα όρια. Ως εκ τούτου εν μέρει είναι δικαιολογημένη η απουσία Πρωθυπουργών.

(6) Η ταξινόμηση έγινε ανά Νομό, Επαρχία και σε αλφαβητική σειρά.

© Δημήτρης Ρεπούλιος, Ιστορικός Ερευνητής, Λιαπάδες, Κέρκυρα, Ελλάδα.

Οι Βουλευτές της Κέρκυρας

Οι Έλληνες Βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων, από της συστάσεώς της την 1η Ιανουαρίου του 1822, μέχρι σήμερα, είναι καταχωρημένοι στο Μητρώο Βουλευτών με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία. Η προσπάθεια να εντοπισθούν
οι Βουλευτές της Κέρκυρας, 
ταξινομημένοι ως προς την εκλογική περιφέρειά τους, δεν έδωσε αποτελέσματα, καθώς δεν είχε γίνει ποτέ τέτοια ταξινόμηση, ενώ το διαθέσιμο ψηφιακό υλικό σε μορφή .pdf είναι υπερβολικά δύσχρηστο. Σύμφωνα με ψηφιακή έρευνα που έκανε πρόσφατα ο ιστορικός ερευνητής Δημήτρης Ρεπούλιος από τους Λιαπάδες Κέρκυρας, η Κέρκυρα έχει προσφέρει στη νεότερη πολιτική ιστορία της Ελλάδας ένδοξες σελίδες. Έχοντας στην ιστορία της πέντε Πρωθυπουργούς, ξεχωρίζει δυναμικά, δείχνοντας την πνευματική καλλιέργεια των Κερκυραίων πολιτικών. Οι Κερκυραίοι Βουλευτές και Γερουσιαστές, τόσο στην Ιόνιο Βουλή όσο και στη Βουλή των Ελλήνων, διαδραμάτισαν σπουδαίο ρόλο στην προσπάθειά τους να φανούν αντάξιοι της ψήφου του κερκυραϊκού λαού, τον οποίο υπηρέτησαν με πίστη στη δικαίωση των προβλημάτων του. 
Ατυχώς, η νεότερη πολιτική ιστορία δεν διδάσκεται σήμερα σε καμία βαθμίδα εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα κυρίως οι νέες γενιές, να αντιμετωπίζουν κενό γνώσης για όσα συνταρακτικά γεγονότα συνέβησαν τους δύο τελευταίους αιώνες στην Κέρκυρα. Η έρευνα για τη “Συμβολή της Κέρκυρας στον Κοινοβουλευτισμό” διήρκεσε ενάμισι χρόνο, από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι σήμερα και κάλυψε 200 χρόνια ιστορίας, από τις 9 Νοεμβρίου 1815 μέχρι σήμερα (2015).
Όλοι σχεδόν οι φορείς της Κέρκυρας και πολλά μεμονωμένα άτομα -κατιόντες συγγενείς βουλευτών- βοήθησαν στη διεξαγωγή της έρευνας καταθέτοντας τη γνώση τους για τα τεκταινόμενα της παλιάς εποχής.
Η έρευνα κάλυψε: 
• το νησί της Κέρκυρας με τις τρεις επαρχίες του (Κέρκυρας, Όρους και Μέσης),

• την επαρχία Παξών, και

• την επαρχία Λευκάδος για τα 69 χρόνια που η Λευκάδα ανήκε διοικητικά στο Νομό Κέρκυρας (1886-1899 και 1909-1945).
Καταγράφηκαν, 202 Βουλευτές και Γερουσιαστές της Κέρκυρας, 33 Βουλευτές από τους Παξούς και 29 Βουλευτές από τη Λευκάδα.
Η έρευνα δεν είχε πολιτικό ή οικονομικό ενδιαφέρον. Έγινε μόνο για διασπορά γνώσης, με ειδική αφιέρωση στις νέες ψηφιακές γενιές.

Για να δείτε αναλυτικά τους Βουλευτές και Γερουσιαστές της Ιονίου Βουλής και της Κέρκυρας μπείτε στο site: www.vouleftes-kerkyras.com

© Δημήτρης Ρεπούλιος, Ιστορικός Ερευνητής, Λιαπάδες, Κέρκυρα, Ελλάδα.

Για να παίξετε το Corfu Quiz πατήστε ΕΔΩ

200 Χρόνια Κοινοβουλευτισμού στην Κέρκυρα

Στην αίθουσα της Ιονίου Βουλής, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 7 Ιουνίου 2015, η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας:

“Η συμβολή της Κέρκυρας στον Κοινοβουλευτισμό”.

Η έρευνα έγινε από τον Δημήτρη Ρεπούλιο, Δημοσιογράφο και Ιστορικό ερευνητή από τους Λιαπάδες Κέρκυρας και κάλυψε τα κοινοβουλευτικά δρώμενα της Κέρκυρας, για ένα διάστημα δύο αιώνων, από τις 9 Νοεμβρίου 1815, οπότε ιδρύθηκε το “Ηνωμένο κράτος των Ιονίων Νήσων”, μέχρι σήμερα 2015.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους:

- Από τους εν ενεργεία βουλευτές ο κ. Στέφανος Γκίκας, καθώς και οι πρώην Βουλευτές κ.κ. Αλέξανδρος Δεσύλλας, Χαράλαμπος Χαραλάμπους και Σπύρος Σπύρου.

- Από το Δημοτικό Συμβούλιο ο κ.  Μάνος Ράπτης, Αντιδήμαρχος Παιδείας και Πολιτισμού, η κα. Μερόπη Υδραίου, επικεφαλής «Κερκυραίων Δήμος», ο κ. Μπάμπης Χαραλάμπους, επικεφαλής «Λαϊκή Συσπείρωση», ο κ. Νίκος Κορακιανίτης, Γραμματέας Δημοτικού Συμβουλίου και οι Δημοτικοί Σύμβουλοι,  κα. Μαρία Μουζακίτη και  κ. Δημήτρης Μεταλληνός,

- Από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Αλέκος Μιχαλάς.

- Τέλος στην κατάμεστη αίθουσα της Ιονίου Βουλής, παραβρέθηκαν ο τέως Δήμαρχος Παλαιοκαστριτών κ. Κώστας Xαλικιάς, ο τέως Δήμαρχος Παξών κ. Σπύρος Μπογδάνος, κατιόντες συγγενείς βουλευτών και εκπρόσωποι φορέων.

• Η  έρευνα έγινε γιατί είναι διαπιστωμένο ότι υπάρχει σίγουρα σημαντικό κενό ενημέρωσης. Αν παρατηρήσουμε τις πινακίδες των δρόμων στην Κέρκυρα, θα δούμε πως κάποιες πήραν ονομασίες για να τιμήσουν πολιτικά πρόσωπα. Όλοι γνωρίζουν ότι η οδός Καποδιστρίου μας θυμίζει τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας. Πολλοί γνωρίζουν ότι η Πλατεία Γεωργίου Θεοτόκη (Σαρόκο) και η οδός Ιωάννου Θεοτόκη, υπάρχουν για να μας θυμίζουν δύο κερκυραίους Πρωθυπουργούς της Ελλάδας. Η γνώση όμως σταματάει εδώ!

Ελάχιστοι ίσως γνωρίζουν γιατί υπάρχει η οδός Μουστοξύδη, η οδός Δονάτου Δημουλίτσα, η οδός Πολυχρονίου Κωνσταντά, η οδός Ξενοφώντος Στρατηγού, η οδός Γεωργίου Μαρκορά, η οδός Αρμένη Βράϊλα, η οδός Κωνσταντίνου Ζαβιτσιάνου, κ.ά.

Η μεγάλη μάζα του κερκυραϊκού πληθυσμού και ιδιαίτερα οι νέες γενιές, έχουν άγνοια του αντικειμένου και με το δίκιο τους. Η νεότερη ιστορία της Κέρκυρας δεν διδάσκεται σε καμμία βαθμίδα εκπαίδευσης, για να επαληθευτεί η ρήση: “Όπου ο μαθητής δεν έμαθε, ο δάσκαλος δεν εδίδαξε”.

Η έρευνα και η παρουσίαση, ΔΕΝ ΕΙΧΑΝ ΚΟΜΜΑΤΙΚΟ ΟΥΤΕ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ.

Σκοπός της έρευνας ήταν ΜΟΝΟ Η ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΓΝΩΣΗΣ.

Τοπικά η έρευνα κάλυψε...

• το νησί της Κέρκυρας με τις τρεις επαρχίες του (Κέρκυρας, Όρους και Μέσης),

• την επαρχία Παξών, και

• την επαρχία Λευκάδος (για τα 69 χρόνια που η Λευκάδα ανήκε διοικητικά στο Νομό Κέρκυρας.  (1886-1899 και 1909-1945).

Μεθοδολογία

Πρόκειται για μικτή (τόσο βιβλιογραφική, όσο και παράγουσα πρωτογενή στοιχεία) έρευνα, η οποία συγκεντρώνει, επεξεργάζεται και ερμηνεύει ιστορικά στοιχεία από έναν αριθμό φορέων, δημόσιων υπηρεσιών και ιδιωτών, από όλη την Ελλάδα.

Ο συντάκτης της έρευνας διάκειται πολιτικά ουδέτερος απέναντι στα αποτελέσματα της έρευνας.

Στην έρευνα παρουσιάστηκαν:

1.   Οι Κερκυραίοι Βουλευτές που εξελέγησαν στην εκλογική περιφέρεια Κέρκυρας, που είναι η πλειονότητα,

2.   Οι Κερκυραίοι Βουλευτές που εξελέγησαν σε άλλες εκλογικές περιφέρειες, (όπως η Ελένη Αυλωνίτου, η Αννέτα Καββαδία, ο Κίμων Κουλούρης, ο Θεόδωρος Κασσίμης, η Συλβάνα Ράπτη, ο Γιώργος Ρωμαίος και ο Τηλέμαχος Χυτήρης).

3.   Οι μη Κερκυραίοι Βουλευτές που εξελέγησαν στην εκλογική περιφέρεια Κέρκυρας, (όπως ο Ιωάννης Αϊβατίδης, η Φωτεινή Βάκη, ο Λορέντζος Μαβίλης, ο Ναπολέων Ζέρβας, ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος, ο Κωνσταντίνος Παυλίδης, ο Γεώργιος Ράλλης και ο Χαράλαμπος Χαραλάμπους).

Πηγές της έρευνας

1.   Για την περίοδο της Ιονίου Βουλής, η έρευνα άντλησε δεδομένα, από το Ιστορικό Αρχείο Κέρκυρας, την αποδελτίωση της εφημερίδας Gazzetta και από την ψηφιοθήκη του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, ενώ

2.   Για την μετά την Ένωση περίοδο, η έρευνα άντλησε δεδομένα, από τη μεγάλη κιβωτό της  γνώσης, που είναι η Βουλή των Ελλήνων, από το Εθνικό ίδρυμα Ερευνών (openarchives.gr), από το Ιστορικό Αρχείο Λευκάδας, από την Αναγνωστική Εταιρία Κέρκυρας, από τα κοινωνικά δίκτυα, από τη Βιβλιοθήκη Παξών, από το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας, από εργασίες κερκυραίων συγγραφέων και από κατιόντες συγγενείς βουλευτών. (Όλες οι πηγές αναφέρονται στη βιβλιογραφία).

Μερικά ενδιαφέροντα ευρήματα της έρευνας:

Η έρευνα κατέγραψε 192 Βουλευτές και Γερουσιαστές, εκ των οποίων 134 στην Κέρκυρα, 30 στους Παξούς και 28 στην Λευκάδα (μόνο για τις χρονικές περιόδους που η Λευκάδα ανήκε διοικητικά στην Κέρκυρα).

Τοποθέτηση στην κομματική παλέτα:

Η Κέρκυρα έχει συμβάλλει με πολιτικό δυναμικό σε όλο το φάσμα της κομματικής παλέτας (από δεξιά έως αριστερά).

Οικογενειοκρατία:

Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται ο θεσμός της οικογενειοκρατίας. Παππούς, γιος και εγγονός βουλευτής, είναι συνηθισμένο φαινόμενο, που απαντάται στην Κέρκυρα, στους Παξούς και τη Λευκάδα. Το ρεκόρ της οικογενειοκρατίας, το κρατάνε οι Παξοί, όπου το επώνυμο Βελλιανίτης απαντάται  σε 11 Παξινούς βουλευτές. Σε ορισμένες περιπτώσεις συναντάμε τα ίδια επώνυμα ως συνωνυμίες ή σε κλώνους παλαιότερων γενεών και όχι ως μέλη μιας συγκεκριμένης οικογένειας.

• Παξοί: 11 βουλευτές (Βελιανίτης)

• Κέρκυρα: 6 βουλευτές (Ζερβός)

• Λευκάδα: 6 βουλευτές (Βαλαωρίτης)

Επαγγέλματα

Το μητρώο βουλευτών της Βουλής των Ελλήνων, καταγράφει τα επαγγέλματα των βουλευτών, μόνο στις όψιμες κοινοβουλευτικές περιόδους. Αλλά και επί Ιονίου Βουλής, σπάνια αναφέρεται το επάγγελμα του βουλευτή ή του γερουσιαστή. Γιαυτό το λόγο δεν υπάρχουν επαληθευμένα στοιχεία προς δημοσίευση.

Όμως, από την εμπειρία που αποκτήθηκε στη διάρκεια της έρευνας, μπορούμε βάσιμα να υποθέσουμε, ότι τα επαγγέλματα που έδωσαν τους περισσότερους βουλευτές, είναι κατά σειρά: δικηγόρος, δημοσιογράφος και γιατρός. Σε μια περίπτωση δηλώθηκε βιομήχανος και σε τρεις περιπτώσεις δηλώθηκε κτηματίας.

Σπουδές

Επί Ιονίου Πολιτείας οι περισσότεροι βουλευτές και γερουσιαστές, είχαν τίτλους σπουδών ξένων (ευρωπαϊκών) Πανεπιστημίων, ενώ το Πανεπιστήμιο της Αθήνας ήταν τελευταίο στις προτιμήσεις τους. Ως τόποι σπουδών, αναφέρονται κυρίως το Παρίσι, το Βερολίνο, η Λειψία, το Λονδίνο η Βιέννη και η Ιταλία, η οποία λόγω γειτνίασης δέχθηκε μεγάλο αριθμό φοιτητών. Η Πάδοβα, η Πίζα, η Φλωρεντία, η Ρώμη, το Μπάρι, η Νάπολη -ίσως και άλλες πόλεις- αναφέρονται ως τόποι σπουδών των βουλευτών.

Σε μία έρευνα που επιμελήθηκε η κα. Αλόη Σιδέρη (ΙΑΕΝ-ΓΓΝΓ, αρ. 21, Αθήνα 1989), γίνεται αναφορά στους Έλληνες φοιτητές του Πανεπιστημίου της Πίζας για το διάστημα 1806-1861. 
Στα 55 χρόνια του ερευνητέου χρόνου, καταγράφονται 670 Έλληνες φοιτητές.

Επτάνησα 65.3% του συνόλου των Ελλήνων φοιτητών:

·     -    Κεφαλληνία 203,

·     -    Ζάκυνθος 93,

·     -    Κέρκυρα 88,

·     -    Ιθάκη 28 και

·     -    Λευκάδα 26.

Φύλο

Η ιδιότητα του βουλευτή ήταν πάντα ανδρικό προνόμιο. Από το 1815 μέχρι το 2004, ο Νομός της Κέρκυρας είχε εκλέξει μόνο άνδρες βουλευτές. Το 2004, πρώτη η κα Άντζελα Γκερέκου και το 2015 η κα. Βάκη Φωτεινή, η κα. Ελένη Αυλωνίτου και η κα. Αννέτα Καββαδία, άλλαξαν το κατεστημένο και είναι οι πρώτες γυναίκες βουλευτές της Κέρκυρας.

Ήθος

Η ευγένεια που διακρίνει τους Κερκυραίους γενικώς, βρίσκει εφαρμογή και μέσα στο Κοινοβούλιο. Τόσο στην ιστορία της Ιονίου Βουλής, όσο και στη Βουλή των Ελλήνων, ουδέποτε καταγράφηκε “θερμό επεισόδιο” από Κερκυραίους βουλευτές. Αυτό το συμπέρασμα δείχνει καθαρά ότι οι Κερκυραίοι βουλευτές, διακρίθηκαν και με διαφορά ...ήθους.

Δωρεές

Στη διάρκεια της έρευνας, καταγράφηκε η γενναιοδωρία κάποιων Κερκυραίων βουλευτών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρχαν και άλλοι, οι οποίοι λόγω μετριοφροσύνης έμειναν στην αφάνεια. Για να τους τιμήσουμε, αναφέρουμε τον Δονάτο Δημουλίτσα ο οποίος με διαθήκη του το 1937 άφησε την περιουσία του σε φορείς της Κέρκυρας, το Λίνο Κογεβίνα ο οποίος μπήκε στην πολιτική πλούσιος και ανάλωσε την περιουσία του υπέρ της Κέρκυρας και τέλος ο βουλευτής Παξών Παναγιώτης Κάγκας (φαρμακοποιός), ο οποίος δώρησε την περιουσία του στις τέσσερις κοινότητες του νησιού. 

Στη συνέχεια, έγινε παρουσίαση των πέντε (5) Κερκυραίων Πρωθυπουργών, συμπεριλαμβανομένου και του πρώτου Έλληνα κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια:

• Ιωάννης Καποδίστριας: Πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος,

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 11 Φεβρουαρίου 1776.

• Γεώργιος Θεοτόκης, Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1844 και διετέλεσε 4 φορές Πρωθυπουργός:

- Από    2 Απριλίου 1899 – 12 Νοεμβρίου 1901

- Από 14 Ιουνίου 1903 – 28 Ιουνίου 1903

- Από    6 Δεκεμβρίου 1903 – 16 Δεκεμβρίου 1904

- Από    8 Δεκεμβρίου 1905 – 7 Ιουλίου 1909
• Σπυρίδων Λάμπρος, ένας άγνωστος στο κοινό Κερκυραίος Πρωθυπουργός, που γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1851. Διετέλεσε Πρωθυπουργός από 27 Σεπτεμβρίου 1916 μέχρι της 21 Απριλίου 1917. Αναφέρουμε ότι ο Σπυρίδων Λάμπρος δεν ήταν αιρετός, αλλά διορίστηκε από τον βασιλιά

• Ιωάννης (Τζων) Θεοτόκης, Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1880,
Διετέλεσε υπηρεσιακός Πρωθυπουργός από τις 6 Ιανουαρίου 1950 μέχρι τις 23 Μαρτίου 1950.

 • Γεώργιος Ράλλης, Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1918. Συμπεριλαμβάνεται όμως στην παρούσα έρευνα, επειδή εκλέχθηκε βουλευτής Κέρκυρας στις εκλογές του 1990.

Διετέλεσε Πρωθυπουργός από 9 Μαΐου 1980 μέχρι τις 19 Οκτωβρίου 1981

Τέλος παρουσιάσθηκαν οι Κερκυραίοι Βουλευτές, που αναδείχθηκαν από τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015.

Παρόλο που η Κέρκυρα διαθέτει τρεις βουλευτικές έδρες, εν τούτοις στη Βουλή των Ελλήνων καταλαμβάνει ...έξι έδρανα. Φέτος λοιπόν (2015) εκλέχθηκαν με αλφαβητική σειρά:

• Αυλωνίτου Ελένη, Εκλέχθηκε για δεύτερη φορά βουλευτής  στην Β΄Αθηνών με τον ΣΥΡΙΖΑ.

• Βάκη Φωτεινή, Εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής Κέρκυρας με τον ΣΥΡΙΖΑ.

• Γκίκας Στέφανος, Εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής Κέρκυρας με την Νέα Δημοκρατία.

• Δένδιας Νικόλαος, Εκλέχθηκε για τέταρτη φορά βουλευτής στην Β’ Αθηνών με την Νέα Δημοκρατία.

• Καββαδία Αννέτα, Εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής στην Β’ Αθηνών, με τον ΣΥΡΙΖΑ. 

• Σαμοΐλης Στέφανος, Εκλέχθηκε για δεύτερη φορά βουλευτής Κέρκυρας με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το δυναμικό των Γερουσιαστών και Βουλευτών της Κέρκυρας, έχει αναρτηθεί στο site: vouleftes-kerkyras.com, όπου αρχικά θα αναρτηθούν τα στοιχεία της έρευνας. Δείτε το video της παρουσίασης στο παρακάτω link:
https://youtu.be/Orb4Ed1Vmd0

Τα λιαπαδίτικα blogs σε πανεπιστημιακή έρευνα

Το www.liapadesvillage.blogspot.com ευτύχησε να συμπεριληφθεί σε μεγάλη πανεπιστημιακή διατριβή που έγινε στο Πανεπιστήμιο “La Trobe” της Μελβούρνης. Αυτό από μόνο του αποτελεί ιδιαίτερη και ξεχωριστή τιμή, που με περισσή αγάπη και μετριοφροσύνη αποδεχόμαστε.

Ο Έλληνας φοιτητής Διονύσης Μερτύρης, άξιος γόνος της εκεί ελληνικής παροικίας, έκανε τη διδακτορική του διατριβή με ένα ελληνικό θέμα που έχει τίτλο: “Η αιτιατική πληθυντικού των ουσιαστικών και επιθέτων, στους γλωσσικούς ιδιωματισμούς”.

Το Πανεπιστήμιο “La Trobe” της Μελβούρνης

Άντλησε δεδομένα από την ανάρτηση του λιαπαδίτικου ιστολόγιου: “Η γραμματική για τσου παλαιούς”, τα οποία και συμπεριέλαβε στη διδακτορική διατριβή του, αναφέροντας στη βιβλιογραφία του και το σχετικό link.

Λιαπαδίτικες λέξεις, όπως “τσου μπαιδιώνες”, “τσου κοτώνες”, τσου σκύλωνες” “τσου Γιατρώνες” και πολλές άλλες, κάνουν τώρα το γύρο του κόσμου διαδικτυακά, μέσα από το λιαπαδίτικο ιστολόγιο, πάνω στο όχημα της πανεπιστημιακής έρευνας.  

Η διατριβή αυτή με την υπάρχουσα διαθεσιμότητα της γλωσσολογικής και ετυμολογικής επιστήμης, εστιάζει τις τοπικές διαλέκτους σε όλη την ελληνική επικράτεια –αλλά και σε χώρες των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου- στις οποίες ρίχνει τα φώτα της δημοσιότητας, μεγεθύνει και ανοίγει τα στενά τοπικά όρια, υψώνει στη νιοστή το εύρος των ψηφιακών ερευνητών και επισκεπτών, αφαιρεί το πέπλο λήθης που τις κάλυπτε και τις προσφέρει αντίδωρο στις ανθρώπινες κοινωνίες.

Έτσι οι παλιές λιαπαδίτικες λέξεις - που τώρα αραιά ακούγονται και στο χωριό- θα συνεχίζουν να υπάρχουν διαθέσιμες για όλους με ...ένα κλικ. Σιγά σιγά, το κλικ θα το μάθουν όλες οι νέες ψηφιακές γενιές του χωριού, που από τώρα το ξέρουν και δείχνουν ώριμες για νέες κατακτήσεις.
Για να διαβάσετε αυτή τη διατριβή -που είναι γραμμένη στα αγγλικά- και να μάθετε ιδιωματισμούς από διάφορες περιοχές, χρησιμοποιείστε το παρακάτω link.
academia.edu: https://latrobe.academia.edu/DionysiosMertyris